Hiroşima Üniversitesi’nden Ikuo Katayama ve Deniz Jeodinamiği Araştırma Enstitüsü’nden Yuya Akamatsu tarafından yapılan değerlendirmede, Mars yüzeyinin 10 ila 20 kilometre derinliğinde sıvı suyun var olabileceği öne sürüldü.
Bilim insanları bu çıkarımı, Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) 2018 yılında Mars’a indirdiği ‘InSight’ aracındaki SEIS (İç Yapı İçin Sismik Deney) aygıtıyla toplanan bilgilere dayandırdı.
SEIS aygıtı, Mars zelzeleleri ve meteor çarpması üzere olaylardan kaynaklanan sismik dalgaları tespit ediyor. Bu dalgaların gezegenin iç katmanlarında nasıl yayıldığı incelenerek, yeraltındaki kayaçların yoğunluğu ve yapısı hakkında bilgi ediniliyor.
Özellikle P ve S dalgalarının suratları ve geçiş davranışları, araştırmacılara kayaların içinde sıvı olup olmadığına dair değerli datalar sunuyor. S-dalgaları suyun içinden geçemezken, P-dalgaları daha ağır unsurlarda daha süratli ilerliyor.
Verilere nazaran, 10 ve 20 kilometre derinlikte sismik süratlerde yaşanan ani değişimler, daha evvel kayaçların gözenekliliği ya da kimyasal yapılarındaki değişimlerle açıklanıyordu. Fakat Katayama ve Akamatsu, bu sonların kuru çatlaklarla suyla dolu çatlaklar ortasındaki geçişten kaynaklanabileceğini tabir ediyor.
”GÜNÜMÜZ MARS’INDA SU BULUNABİLİR”
Araştırmacılar, Mars kabuğuna benzeri özelliklere sahip İsveç’teki diyabaz kayaları üzerinde kuru, ıslak ve donmuş şartlarda deneyler yaptı. Piezoelektrik vericilerle yürütülen çalışmalarda, sismik dalga suratlarının farklı şartlarda besbelli formda değiştiği görüldü. Bu bulgu, sismik datalarda gözlenen hudutların, kuru kayaçlardan ıslak kayaçlara geçişle uyumlu olduğunu ortaya koydu.
Katayama, “Pek çok çalışma, antik Mars’ta milyarlarca yıl evvel suyun var olduğunu gösteriyor. Lakin modelimiz, günümüz Mars’ında da sıvı su bulunabileceğini gösteriyor” dedi.
Uzmanlar, yüzeyin altındaki sıvı su varlığının, gezegende mikrobiyal hayat ihtimalini artırabileceğini söylüyor.
