Hobi hedefli drone projeleri için geliştirilen açık kaynaklı ArduPilot yazılımının, Ukrayna’nın Örümcek Ağı ismi verilen son drone hücumunda kullanıldığı ileri sürüldü. Kelam konusu akında Rusya’nın stratejik uzun menzilli bombardıman uçaklarının üçte birinin yok edildiği açıklanmıştı.
Yazılımın geliştiricileri, kodlarının bu türlü büyük çaplı bir askeri operasyonda kullanıldığı haberinin karşısında şaşkınlığa uğradı. 404Media’nın haberine nazaran, ArduPilot’un kurucularından Chris Anderson, LinkedIn’de hücum manzaralarının altına şu yorumu yaptı:
“Bu ArduPilot. 18 yıl evvel bodrum katımda yazdım. İnanılmaz.”
X (eski ismiyle Twitter) platformunda da paylaşım yapan Anderson, yazılımın öteki geliştiricileri Jordi Muñoz ve Jason Short’u etiketledi. Short ise karşılığında, “Bunun olacağı, bir milyon yıl düşünsem bile aklıma gelmezdi. Ben yalnızca uçan robotlar yapmak istemiştim” dedi. Akabinde, “ArduPilot takviyeli drone’lar Rusya’nın stratejik bombardıman filosunun yarısını yok etti” diye ekledi.
ARDUPİLOT NEDİR?
2007 yılında geliştirilmeye başlanan ArduPilot, açık kaynaklı bir uçuş denetim yazılımı olarak biliniyor. Açık kaynaklı yazılım, kaynak kodu herkesin erişimine açık olan ve isteyen herkesin bu kodu görüntüleyip, değiştirebildiği ve dağıtabildiği yazılımlara deniyor.
Chris Anderson, DIYdrones.com sitesini kurarak Lego Mindstorms setiyle birinci drone otopilotunu oluşturmuştu. 2009’da ise Jordi Muñoz’un küçük bir helikopterle otonom araç müsabakasını kazanmasının akabinde, Anderson ve Muñoz birlik oldu ve 3DR isimli drone şirketini kurarak ArduPilot’un birinci sürümlerini yayınladı.
Yazılım, yıllar içinde hem profesyonel hem de amatör kullanıcılar tarafından geliştirilerek bugünkü halini aldı.
Ücretsiz ve özelleştirilebilir yapısıyla ArduPilot, drone’ların kalkış, uçuş ve inişini yönetebiliyor, GPS takviyeli harita imgeleriyle rota belirleme (waypoint) özelliği sunuyor.
Rusya’nın GLONASS sistemini kullanarak GPS sinyallerini engellemesine karşın, ArduPilot birtakım yardımcı uçuş modlarıyla çalışmaya devam edebiliyor. Bunlar ortasında drone’u stabilize etme, belli bir noktada bekletme (loitering mode) ve ilişki kaybolduğunda devreye giren güvenlik tedbirleri yer alıyor.
ASKERİ KULLANIMI DÜŞÜNMEMİŞLERDİ
Yazılımın resmi sitesinde, ArduPilot’un “güvenilir, çok taraflı ve birçok araç çeşidini destekleyen açık kaynak bir otopilot sistemi” olduğu belirtiliyor.
Kullanım alanları ortasında arama kurtarma, sualtı araçları, 3D haritalama, otonom çim biçme makineleri ve traktörler bulunuyor. Lakin sitede yazılımın askeri maksatlarla kullanımı hakkında rastgele bir bilgi yer almıyor.
Yine de 2023 yılı bilgilerine nazaran yazılım hem Ukrayna’da hem de Rusya’da yaygın olarak kullanılıyor.
