Avrupa Birliği (AB), Rusya’nın işgaline karşı Ukrayna’ya dayanak gayesiyle 2022 yılında yürürlüğe koyduğu Ukrayna’dan tarım eserlerine gümrük vergisi ve kotaların askıya alınması uygulamasında değişikliğe gitti. AB Kurulu, bugün prestijiyle Ukrayna’dan ithal edilen tarım eserlerine yönelik ithalat kotalarını resmen tekrar yürürlüğe koydu. Kararla birlikte Ukrayna iktisadına takviye gayesiyle başlatılan tam kapasiteli özgür ticaret uygulaması sona ermiş oldu. AB Resmi Gazetesi’nde yayınlanan siyaset değişikliği, 5 Haziran 2025 tarihine kadar geçerli olan (AB) 2024/1392 sayılı düzenlemenin mühletinin sona ermesiyle birlikte yürürlüğe girdi.
KOTA İSTEMİ
Değişiklikle tekrar uygulamaya konulan kota sistemine nazaran, Ukrayna’dan ithal edilen kümes hayvanları, şeker, yumurta ve mısır üzere tarım eserleri, sırf makul bir kota dahilinde gümrüksüz ve tercihli erişim hakkına sahip olacak. Bu kotaların aşılmasıyla birlikte standart gümrük vergileri yine devreye girecek.
Ukrayna demir ve çelik eserlerine 3 yıl tarife uygulanmayacak
5 Haziran 2025 tarihine kadar geçerli olan (AB) 2024/1392 sayılı düzenlemenin yerine AB Kurulu tarafından dün kabul edilen ve bugün uygulamaya konulan yeni düzenlemede ise Ukrayna menşeli demir ve çelik eserlerine tarife uygulamama siyasetinin 3 yıl uzatılması kararı öne çıkarıldı. Kurul tarafından yapılan açıklamada, “Konsey, bugün demir ve çelik eserlerine yönelik AB müdafaa tedbirlerinin askıya alınmasını uzatan bir düzenlemeyi kabul etti. Bu adım, Rusya’nın saldırgan savaşına karşı Ukrayna iktisadına dayanak vermeyi amaçlıyor. Maksat, savaş nedeniyle Ukraynalı üreticilerin karşılaştığı zorlukları hafifletmektir.” denildi.
Bu çerçevede Ukraynalı demir ve çelik ihracatçılarına AB pazarına tarifesiz erişim sağlayacak karar, bu eserleri dünya genelindeki başka üreticilere uygulanan kısıtlamalardan muaf tutacak.
Diğer yandan, AB komitesi belli çelik eserleri için 12 ay mühletle süreksiz müdafaa tedbirlerini tekrar devreye sokma hakkını gizli tutacak.
UKRYANA, KOTANIN BİRKAÇ AY İÇİNDE DOLMASINDAN TASA EDİYOR
Kiev idaresi, AB’nin Ukrayna’dan ithal edilen tarım eserlerine yönelik kotalarının birkaç ay içinde dolmaya başlaması ve bunun sonucunda Ukrayna’dan AB’ye tarım ihracatının durmasından tasa ediyor. Ukrayna Tarım Siyaseti ve Besin Bakan Yardımcısı Taras Vysotsky, bugün Ukrayna basınına yaptığı açıklamada, Ukrayna ve AB ortasında kotaların artırılmasına ait mutabakat sağlanmaması durumunda bu kotaların Ağustos-Eylül aylarında dolmaya başlayacağını söyledi.
AB ÇİFTÇİLERİNİN YANSISINA NEDEN OLMUŞTU
Savaşın başladığı 2022 yılının akabinde Ukrayna’nın istikrarını desteklemek hedefiyle uygulamaya başlanan önlemler, AB ülkelerindeki çiftçilerin yansısına neden olmuştu. Polonya, Macaristan, Slovakya, Romanya ve Bulgaristan üzere ülkeler, Ukrayna menşeli tarım eserlerinin iç piyasada fiyatları düşürmesi ve dengelerin bozulması gerekçesiyle uygulamayı sert bir formda eleştiriyordu.
